Klaas Jan Huntelaar

Een rode 9. En een groene 19. Estádio Castelão veert op. Net als miljoenen Nederlanders in de rest van de wereld. Het bord van de vierde official bij Nederland – Mexico geeft een wissel aan. Even is er lichte onwetendheid. Wie is nummer 9? Ja, natuurlijk is dat Robin van Persie. Maar gaat die er uit? En wie is dan nummer 19? Die hebben we dit toernooi nog niet binnen de lijnen ontdekt. Wie hebben we nog op de bank? Ineens valt het kwartje. Verrek. Klaas Jan Huntelaar. Daar is hij! Als een fris en schoon shirt dat je op één van de laatste dagen van je vakantie nog in je koffer vindt. Het is nog niet te laat! We spelen nog zeker een kwartier! Zet ‘m op, Klaas Jan!

Dit Nederlands elftal bestaat uit 23 spelers. Iedereen is nodig. En iedereen vult elkaar aan. Dat zijn de woorden van vrijwel iedere voetbalcoach. Maar bij de meesten geloof je dat niet. Bij Louis van Gaal wel. Zeker na gisteravond. Nu bezit Louis ook wel over spelers met een exceptionele veelzijdigheid. Neem Dirk Kuijt. Alleen zijn naam is al flexibel. Als het beter uitkomt, dan heet Dirk Kuijt gewoon Dirk Kuyt. Net zoals hij moeiteloos overschakelt van de linkervleugel naar de rechtervleugel en van achter naar voren. En weer terug. Het zal niemand verbazen als blijkt dat Dirk Kuijt tijdens dit WK ook de kok, de materiaalman en de buschauffeur is.

Goal! Het is 1-1! We leven nog! Wat een poeier van Wesley Sneijder! Maar wie legde die bal daar zo panklaar voor hem neer? Dat was hem hè? Die kopbal kwam van de nummer 19. Klaas Jan Huntelaar bewijst nu al zijn grote waarde. Van de bijna zes uur voetbal die de oranje jongens al in Brazilië afwerkten, speelde de getogen Hummeloër precies nul minuten. Maar dit is zijn kans. Nu moet hij ‘m grijpen. Het is 1-1. Er zijn nog een paar minuten. En het breekijzer dat Klaas Jan Huntelaar heet, staat in het veld. Hij kan nu gaan doen waarvoor hij al die wedstrijden op de bank heeft gezeten. Deze zondag 29 juni in Fortaleza kan wel eens zijn dag gaan worden.

De shirtjes in de koffer van Louis zijn zo uitgezocht dat hij overal op voorbereid is. Staan we voor? Dan moet de tegenstander komen en laten we de inmiddels beroemde 5-3-2 staan. Raakt Nigel de Jong geblesseerd? Dan brengen we een verdediger in en schuift Daley Blind door naar het middenveld. Staan we kort voor tijd achter? Dan gooien we het systeem om. In dat geval hebben we nog tal van mogelijkheden om ineens een verbluffende aanval neer te zetten. De goal van Leroy Fer tegen Chili was om in te lijsten. Arjen Robben kan op elke plek in de voorste linie uit de voeten. Dirk Kuijt kan sowieso overal staan. En over groeibriljantje Memphis Depay niets dan lof.

Penalty! De achthonderdste keer dat Arjen Robben zich in het zestienmetergebied ter aarde stort, wordt door de scheidsrechter beloond. Wie gaat hem nemen? Dirk Kuijt werpt zich naast rechtsback, rechtsbuiten, kok, materiaalman en buschauffeur voor de gelegenheid op als man van de statistieken. Hij meldt Arjen Robben dat die topscorer van het toernooi kan worden. Maar Robben denkt twee keer na. Hij loopt naar Klaas Jan Huntelaar, steekt zijn arm uit en toont hem op zijn platte hand de bal. Alsof een hond zijn favoriete bot wordt voorgehouden. Klaas Jan twijfelt geen moment. Dit is zijn bal. Dit is zijn moment. En dit moment gaat hij grijpen.

De rest is geschiedenis. Nederland wint met 2-1 van Mexico. Nederland staat in de kwartfinale van het WK voetbal. Van het hele toernooi speelde Klaas Jan Huntelaar tot op heden ongeveer vijf procent van de tijd mee. Hij zat op de bank tegen Spanje. Hij zat op de bank tegen Australië. Hij zat op de bank tegen Chili. En hij begon op de bank tegen Mexico. Als Louis van Gaal de aanwezigheid van Klaas Jan Huntelaar niet net op tijd had opgemerkt, dan was het nu afgelopen. Aan de bondscoach de taak om dit shirtje te wassen, te strijken en netjes opgevouwen terug in zijn koffer te stoppen. Op zondag 13 juli in Rio de Janeiro kan die nog wel eens heel goed van pas komen.

Spuitbus

Een scheidsrechter is een man met een fluit. Of beter gezegd, een scheidsrechter was een man met een fluit. Sinds het begin van dit WK voetbal is de scheidsrechter namelijk een man met een spuitbus. Hij heeft ook nog steeds een fluit. Maar die valt eigenlijk in het niets bij zijn spuitbus. In die spuitbus zit een soort witte kalkspray die de scheidsrechter op het veld kan spuiten. Zo ontstaan er tijdelijke markeringen bij de vrije trappen. De scheidsrechter markeert eerst vakkundig de plaats waar de bal moet komen te liggen. Vervolgens meet hij negen meter vijftien uit en trekt hij een witte lijn waarachter het muurtje zich dient te posteren. Het ziet er soms hilarisch uit. Maar het werkt wel.

Muurtjes op negen meter vijftien waren voor dit WK zeldzaam. Tot voorheen ging het zo: De spelers maken een muurtje op zo’n zeven meter van de bal. De scheidsrechter begint met het uitmeten van de negen meter vijftien en komt zo’n twee meter achter het muurtje terecht. Met een armgebaar geeft hij aan dat de menselijke wal een flink eindje naar achter verplaatst dient te worden. Wat volgt is vaak een soort van compromis. Na nog wat gesmokkel staat het gemiddelde muurtje op een meter of acht van de bal. Dat is niet volgens de regels. Volgens het voetbalwetboek hoort een muurtje op negen meter en vijftien centimeter. Maar hoe krijg je dat als scheidsrechter voor elkaar?

Juist! Met een mobiele lijnentrekker op zak. De spuitbus heeft inmiddels een vaste plek op het scheidsrechterstenue veroverd. Daarmee hebben we in ieder geval weer iets om over te praten. Vier jaar geleden was er de vuvuzela. Maar die toeters zijn – godzijdank – in Afrika gebleven. En verder was er in 2010 die bal. De vluchten van de Jabulani waren nog onbetrouwbaarder dan die van de gemiddelde prijsvechtende vliegtuigmaatschappij. Maar de bal van dit WK is als de groenteboer in het dorpscentrum van Klazienaveen. Daar hoor je ook niks over. Nee, het moet dit toernooi van de spuitbus met kalkspray komen. En dat hebben die scheidsrechters maar al te goed begrepen.

Het zit niet in de scheidsrechterscursus. Maar een lijn is een lijn, zou je zeggen. Dus een lijn trekken kan niet moeilijk zijn. Scheidsrechters trekken echter lijnen in allerlei soorten en maten. De één trekt een fijnzinnig lijntje dat niet zou misstaan in het Rijksmuseum. De ander zou meer geschikt zijn voor het belijnen van de snelweg. Die laatste categorie is in de meerderheid. De felgele en feloranje schoentjes van de spelers krijgen dan ook niet zelden te maken met een lading witte kalkspray. Onder de scheidsrechters heet dat waarschijnlijk risico van het vak. Maar de man die Bruno Martins Indi vrijdag achter een lijn wilde zetten, slaapt daar ongetwijfeld nog steeds niet van.

Ook al werden zijn schoenen vies, Bruno Martins Indi bleef wel staan. De witte lijn werkt als de rand van een afgrond. Eén stap over de gestelde grens kan fatale gevolgen hebben. Muurtjes staan dit WK op de plek waar de scheidsrechter ze wil hebben. De spuitbus heeft zijn doel bereikt. Over het verplaatsen van de muur kan niet meer worden geklaagd. Enkel het meetkundige oog van de scheidsrechter (‘Scheids! Dat is zes meter, joh!’) kan nog door de fanatieke supporters in twijfel worden getrokken. Maar wie de overtuiging ziet waarmee de meeste scheidsrechters hun tijdelijke kunstwerkje op het speelveld presenteren, laat ook dat wel. Een lijn staat op negen meter vijftien.

Dankzij de lijn staan ook de muurtjes dit WK op negen meter vijftien. Maar ondanks de nieuwe technologie is er nog geen enkele keer gescoord uit een vrije trap. Andrea Pirlo was er nog het dichtst bij. De oude meester zag zijn vrije trap tegen Engeland op de lat uiteenspatten. Het was de eerste vrije trap waarbij het dit toernooi over de vrije trap ging. Bij alle andere vrije trappen was de hoofdrol weggelegd voor de spuitbus. Een mooie eer. Maar als de vrije trappen dankzij de kalkspray ook daadwerkelijk tot meer doelpunten gaan leiden, dan is het doel van de spuitbus pas echt bereikt. Het wachten is op het moment dat de schoonheid van een mooie free-kick goal de aandacht weer opeist. Tot die tijd bestaat het hoogtepunt uit spelers die demonstratief hun schoenen poetsen.